Likwidacja grobu jest powszechnym zjawiskiem dopuszczalnym zarówno przez polskie prawo, jak i prawo kanoniczne. Grób można stracić po upływie 20 lat, szczególnie gdy osoba opiekująca się nim zalega z regularnym opłacaniem należności z tytułu użytkowania miejsca na cmentarzu komunalnym bądź parafialnym.
Konsekwencje braku opłaty prolongującej nienaruszalność grobu
Wiele osób popełnia kardynalny błąd zaniedbując opłaty związane z użytkowaniem miejsca na cmentarzu parafialnym bądź komunalnym. Należy pamiętać, że w przypadku niewniesienia opłaty prolongującej nienaruszalność grobu, miejsce na cmentarzu może zostać przekazane innej osobie, bez konieczności powiadomienia krewnych zmarłego, którzy mieli docelowo opiekować się jego miejscem pochówku.
W polskim prawie istnieje zapis, który można interpretować w dwojaki sposób. Zarząd cmentarza nie ma obowiązku natychmiastowej likwidacji grobu w przypadku, gdy nie odnotuje on regularnych opłat. Brak uregulowania należności nie skutkuje klauzulą natychmiastowej likwidacji miejsca na cmentarzu. Zazwyczaj zarząd lub parafia, do której przynależy dane miejsce pochówku, oczekują zapłaty należności nawet przez kilka lat. Zgodnie z ustawą o cmentarzach i chowaniu zmarłych, grób może być przekazany do ponownego pochówku, jeśli upłynie 20 lat od zawarcia przez zarząd cmentarza umowy cywilnoprawnej z konkretnym dysponentem grobu. Osoba ta jest zobowiązana do regularnych opłat. Jeśli notorycznie uchyla się ona od tego obowiązku bądź nie dokonuje kolejnych wpłat w terminie do 20 lat, grób zostaje całkowicie zlikwidowany.
Jak skutecznie przywrócić prawa do miejsca na cmentarzu?
Dysponent grobu może zgłosić zażalenie bądź zastrzeżenie, zabraniając w ten sposób pochowania w grobie jego bliskich lub członków rodziny innych osób. To zgłoszenie należy kierować w formie pisemnej, wraz z potwierdzeniem dokonania opłaty przewidywanej za pochowanie zwłok. Uregulowanie wszystkich zaległych kosztów związanych z dysponowaniem miejscem na cmentarzu komunalnym lub parafialnym, skutkuje automatycznym przywróceniem wszystkich praw do danego grobu. Oznacza to, że dysponent nadal jest jego jedynym użytkownikiem.
Czym tak naprawdę jest likwidacja grobu?
Pojęcie likwidacji grobu nie istnieje w treści ustawy o cmentarzach i chowaniu zmarłych. Należy pamiętać, że brak regularnej opłaty ze strony dysponenta danego grobu skutkuje tylko przeniesieniem praw związanych z użytkowaniem miejsca do chowania na inną osobę. Likwidowanie grobu jest terminem potocznym, często nieprawidłowo używanym i interpretowanym. Każdy zarząd cmentarza, bez względu na to czy jest to miejsce komunalne, czy należące do konkretnej parafii, stara się zapełnić lukę powstałą po zrezygnowaniu dysponenta grobu z dalszego kontynuowania umowy cywilnoprawnej.
Dobrowolne zrezygnowanie z dalszego opłacania grobu przez dysponenta nie rodzi żadnych skutków prawnych. Oznacza to, że osoba ta nie ponosi żadnych konsekwencji związanych z ewentualnymi procesami sądowymi czy też postępowaniem komorniczym i nałożeniem przymusowej windykacji. Zaległe opłaty są wyłącznym problemem zarządu cmentarza, który może je rozwiązać poprzez zawiązanie nowej umowy cywilnoprawnej z kolejnym dysponentem. Jest to działanie powszechnie praktykowane, z uwagi na to, że w dużych aglomeracjach miejskich, na jedno miejsce na cmentarzu, przypada czasami kilka, a nawet kilkaset chętnych osób, które pretendują do miana dysponenta miejsca na cmentarzu.
Potoczna likwidacja grobu jest pojęciem często mylnie interpretowanym. W przypadku, gdy dysponent grobu nie wywiązuje się z postanowień umowy cywilnoprawnej, zawartej z zarządem cmentarza, po 20 latach traci on prawa do użytkowania miejsca na cmentarzu.
źródło: https://www.elizjum-warszawa.pl/
