Dążenie do zapewnienia obecnym i przyszłym pokoleniom bezpieczeństwa ekologicznego to jeden z głównych celów, które przyświecają przepisom ochrony środowiska. Niestety, nie da się go realizować bez sankcji karnych, które mają odstraszać przed naruszeniem prawa i w efekcie zapobiegać niepożądanym skutkom podjętych lub zaniechanych działań. Jakie sankcje karne w ochronie środowiska są nakładane najczęściej?
Najczęściej nakładane sankcje karne w ochronie środowiska
Prawo unijne nie pozostawia złudzeń. Wszystkie kraje Unii Europejskiej są uprawnione do stosowania sankcji karnych za przestępstwa przeciwko środowisku naturalnemu, jeśli zostały one popełnione umyślnie lub na skutek rażącego zaniedbania. Sankcje te mają być:
· skuteczne,
· proporcjonalne,
· odstraszające.
Na gruncie polskiego prawa brak realizacji obowiązków wynikających z przepisów o ochronie środowiska najczęściej skutkuje sankcjami finansowymi. Ich nazewnictwo bywa różne – grzywna, administracyjna kara pieniężna czy też opłata podwyższona. Skutek jest jednak ten sam: podmiot, który złamał prawo lub nie dopilnował swoich obowiązków, musi uiścić określoną kwotę.
Przewidziane w prawie sankcje przybierają jednak nie tylko formę finansową. Za działania, które naruszają przepisy ochrony środowiska i są szczególnie szkodliwe lub stwarzają zagrożenie dla środowiska naturalnego albo zdrowia ludzi, grozi nawet kara aresztu lub ograniczenia wolności. Przedstawiamy najczęściej nakładane sankcje karne odnoszące się do ochrony środowiska wraz z przewinieniami.
1. Administracyjna kara pieniężna w wysokości od 1 000 do 1 000 000 zł. Może zostać nałożona za m.in.:
· zbieranie i przetwarzanie odpadów bez wymaganego zezwolenia lub niezgodnie z jego zapisami,
· mieszanie odpadów niebezpiecznych różnych rodzajów,
· mieszanie odpadów niebezpiecznych z innymi niż niebezpiecznie zagrożone.
[Art. 194 UoO]
2. Kara grzywny. Można ją nałożyć za m.in.:
· nieprowadzenie ewidencji odpadów,
· nieterminowe lub niezgodne ze stanem faktycznym prowadzenie ewidencji odpadów,
·magazynowanie odpadów w sposób nieselektywny lub bez wymaganych zabezpieczeń,
· niezłożenie zawiadomienia o rozpoczęciu działalności, która polega m.in. na wytwarzaniu lub imporcie produktów w opakowaniach,
· eksploatację instalacji bez pozwolenia lub z naruszeniem jego zapisów.
Wysokość grzywny może być różna. Na przykład za nieprowadzenie ewidencji opakowań, w których produkty są wprowadzane do obrotu, grozi kara do 500 000 złotych. Z kolei transportowanie odpadów bez wpisu do rejestru BDO, jeżeli jest niezbędny, jest zagrożone karą w wysokości 10 000 zł.
3. Kara aresztu. Bywa stosowana w przypadku:
· magazynowania odpadów bez wymaganych zabezpieczeń lub w sposób nieselektywny,
· eksploatacji instalacji bez pozwolenia lub z naruszeniem jego zapisów,
· niewykonanie zarządzeń pokontrolnych nałożonych przez wojewódzkiego inspektora ochrony środowiska w związku z brakiem raportu KOBiZE.
4. Kara ograniczenia wolności. Może zostać nałożona, gdy:
· instalacja jest eksploatowana bez wymaganego pozwolenia zintegrowanego,
Sankcje karne w ochronie środowiska – jak ich uniknąć?
W praktyce większość podmiotów działających w sferze gospodarczej musi wypełnić pewne obowiązki wynikające z prawa ochrony środowiska. Tymczasem brak ich realizacji – jak wynika z powyższego zestawienia – może skutkować dotkliwymi sankcjami karnymi. Niestety, nie każdy przedsiębiorca zdaje sobie sprawę z istnienia określonych wymogów. Jak jednak głosi łacińska maksyma: „nieznajomość prawa szkodzi”. Dlatego warto zawczasu zorientować się w przepisach.
Profesjonalną pomocą w tym względzie służą specjaliści ds. konsultingu w zakresie ochrony środowiska. Doskonale znają oni przepisy prawa i wymogi stawiane podmiotom gospodarczym. Dzięki temu przedsiębiorstwa mogą zrealizować ciążące na nich obowiązki, co jest najlepszym sposobem na uniknięcie kar.
źródło: ekomeritum.pl
